Często wiele osób zastanawia się, czy lepsza dla nich podczas podpisywania umowy przedwstępnej będzie zaliczka, czy zadatek. Sama umowa przedwstępna jest dokumentem zabezpieczającym
Choć nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę, niemal codziennie zawieramy z innymi ludźmi umowy. Robiąc zakupy w sklepie, czy idąc do fryzjera, raczej nikt nie myśli o tym, że właśnie zawiera umowę sprzedaży, zlecenia czy o dzieło. Tak jednak się dzieje. Często zanim umowa dojdzie do skutku, jesteśmy zobligowani do zapłaty określonej sumy na poczet ceny. Potocznie w obrocie nazywa się to wpłaceniem często nie pamiętamy, że w systemie prawa pojęcie zaliczki tak naprawdę nie jest uregulowane. Co innego pojęcie zadatku. Ponieważ zaliczka nie jest uregulowana prawnie, traktuje się ją jako częściową zapłatę na poczet świadczenia. Nie zawsze jednak pieniądze, które wpłacamy przed dojściem umowy do skutku, choć określane jako zaliczka, w istocie nią będą. Często zdarza się, że w przypadku ewentualnego sporu okaże się, że tak naprawdę był to zadatek, a to już rodzi określone konsekwencje w przypadku niewykonania umowy podlega zwrotowi. Zadatek ma ten skutek, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie to na przykładzie. Planujemy wesele, rok przed terminem zawieramy z fotografem umowę, w której ustalamy, że wykona on fotoreportaż z tej uroczystości a dodatkowo sesję ślubną. Ma to kosztować 2000 zł. W umowie ustalamy, że tytułem zadatku przy zawarciu umowy otrzyma on od nas 500 zł. W sytuacji, kiedy młoda para rozmyśli się, a do ślubu nie dojdzie, będą chcieli zrezygnować z usług fotografa, ten ma prawo zatrzymać zadatek w wysokości 500 zł. Jeśli jednak zdarzy się (czego nikomu nie życzę), że fotograf jakiś czas przed weselem poinformuje młodą parę, że z pewnych przyczyn nie jest w stanie wywiązać się z umowy i wykonać im zdjęć, państwo młodzi jako strona, która dała zadatek, mogą żądać kwoty dwukrotnie wyższej, a więc 1000 uwagę, czy kwota wpłacana przy zawieraniu umowy określona została jako zadatek czy zaliczka, a w przypadku gdy zależy nam na traktowaniu jej jako zaliczki – wyraźnie zastrzeżmy w umowie wyłączenie skutku z art. 394 osób, które chciałyby skorzystać z pomocy prawnej, informuję że BEZPŁATNE PORADY PRAWNE organizowane są w poniedziałki w godzinach 16:15-20:15 w siedzibie Kancelarii Radcy Prawnego – ul. Piłsudskiego 33 lok. 302 w Legionowie, II piętro (kontakt telefoniczny do fundacji: +48 724 543 692). Kancelaria jest Lokalnym Punktem Bezpłatnej Pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem Ministerstwa Sprawiedliwości. Możliwe jest również uzyskanie wsparcia finansowego i Regent-CendrowskaRadca prawnyW razie pytań, kontakt z autorką do artykułu: tel. 669-134-666
Podsumowując najważniejsze: – zadatek zostaje zwrócony kupującemu w podwójnej wysokości, jeśli z umowy nie wywiąże się sprzedający. – zaliczka podlega zwrotowi, niezależnie od tego, z czyjej winy nie doszło do transakcji kupna/sprzedaży. – zaliczkę i zadatek traktuje się jako część ceny, z tym że zadatek stanowi formę
Wpłata tytułem rezerwacji terminu wesela dokonana przed zawarciem umowy z domem weselnym nie może zostać zatrzymana na podstawie jakiegokolwiek tytułu, czy to zaliczki, czy zadatku – wynika z wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 5 kwietnia 2018 r. (sygn. akt XI C 2961/17). To ważne orzeczenie dla wszystkich młodych par, które planują organizację imprezy weselnej. Powyższy wyrok zapadł na gruncie stanu faktycznego, w którym powódka wraz ze swoim przyszłym mężem, poszukując sali bankietowej na zorganizowanie swojego wesela, zwróciła się do jednej z restauracji z prośbą o spotkanie. Omówione zostały na nim szczegóły proponowanej oferty, przedstawiono menu, jednak nie przedłożono wówczas wzoru umowy. Poinformowano powódkę, że w celu rezerwacji sali na konkretny termin konieczne jest dokonanie wpłaty 3000 zł. Taka kwota została uiszczona. Ostatecznie jednak warunki doręczonego powódce wzoru umowy nie zostały przez nią zaakceptowane, przez co nie doszło do zawarcia umowy. Bo bezskutecznej próbie odzyskania wpłaconych pieniędzy, sprawę skierowano na drogę sądową. Sąd przyznał powódce całą dochodzoną przez nią kwotę. W swoim wyroku podkreślił, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do zawarcia umowy między stronami, a ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że powódka nie została poinformowana o bezzwrotności wpłaconej kwoty. Zwrócił uwagę na obowiązki spoczywające na profesjonaliście świadczącym określone usługi – powinien on dokładnie poinformować konsumenta o skutkach dokonywanych czynności. Ponieważ strona pozwana nie dopełniła tego obowiązku, powódka była przekonana, że dokonana wpłata ma charakter zwrotny, zaś do zawarcia umowy ostatecznie nie doszło, zapłacona kwota stanowiła świadczenie nienależne, które musi zostać zwrócone.
W przypadku realizacji umowy, podobnie jak zadatek, będzie ona zaliczona na poczet ceny zakupu lub wynagrodzenia za wykonane usługi. Zatem, pod względem fiskalnym zaliczka jest zbliżoną instytucją do zadatku, gdyż obie te instytucje stanowią pewnego rodzaju przedpłatę. Jednakże w zasadzie na tym kończą się podobieństwa.
Niewątpliwie każdy z nas, czy to organizując przyjęcie bądź wesele w lokalu, kupując samochód, dom lub jeszcze przy innej okazji miał styczność z zaliczką bądź zadatkiem. Również mogło się zdarzyć, że po prostu przekazaliśmy jakąś sumę pieniędzy na poczet realizacji zamówionej usługi czy dobra, nie zwracając uwagi, czy odbierający pokwitował nam wpłatę zadatku czy zaliczki. Jednakże różnice między obydwu instytucjami są istotne. Czy zadatek jest zwracany? Co przepada, zaliczka czy zadatek? Zasadniczo zaliczka i zadatek jak i zadatek są kwotami pieniędzy, które wręcza się naszemu kontrahentowi lub od niego otrzymuje przy zawieraniu umowy bądź w trakcie jej trwania jeszcze przed momentem obowiązku uiszczenia zapłaty. Tak wpłacona suma zalicza się następnie na poczet należnego świadczenia. W momencie realizacji umowy, kiedy nie było żadnych komplikacji, nie odczujemy żadnej różnicy pomiędzy tymi dwoma formami. W momencie kiedy dochodzi do niewykonania umowy, okazuje się, iż różnice – zadatek a zaliczka – są jednak bardzo istotne. Co się zwraca, zaliczkę czy zadatek? Otóż zaliczka niezależnie od tego, z jakiego powodu albo z czyjej winy nie doszło do realizacji umowy, podlega zwrotowi. Natomiast w wypadku zadatku znajdzie zastosowanie art. 394 W sytuacji, w której świadczenie było niemożliwe, nastąpiło rozwiązanie umowy, lub umowa nie doszła do skutku bez winy żadnej bądź każdej ze stron, zadatek zachowuje się jak zaliczka, podlega zwrotowi. Jednakże w przypadku gdy wpłacający nie wykonał umowy, otrzymujący może odstąpić od takiej umowy i zatrzymać zadatek, a w wypadku niewykonania umowy przez otrzymującego to wpłacający może domagać się jego zwrotu w podwójnej wysokości. Musimy mieć także świadomość, iż zaliczka czy zadatek nie zawsze są w stanie całkowicie czy realnie zabezpieczyć interesów strony umowy. Jeżeli masz jakieś wątpliwość bądź nie chcesz by doświadczyć niemiłych skutków źle spisanych umów to skorzystaj z wiedzy i doświadczenia adwokatów i prawników kancelarii mecenasa Jarosława Reck.
Na gruncie poprzedniej ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi pobrano co najmniej połowę ceny (przedpłata, zaliczka , zadatek, () Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 31-58) którym mowa w ust. 1 pkt 1, jest osoba fizyczna, która osiąga przychody (dochody), o których mowa w ust. 5.4. Pośrednim
Czy zaliczkę lub zadatek na wesele można odzyskać? Magdalena MagdziarzPrzyszli małżonkowie skrupulatnie pilnują podpisywania umów z usługodawcami. Nawet makijaż czy bukiet często są potwierdzone "na papierze". Czy to dobrze? Pewnie. Nie tylko Wy jesteście chronieni, ale i osoba mająca wykonać dzieło zabezpiecza się w ten sposób. Tylko co w przypadku, kiedy finał nie będzie szczęśliwy? Co się stanie, gdy florystka zapomni o Waszych kwiatach albo fryzjerce rozchoruje się dziecko? A jeśli Wy uznacie, że jednak wolicie dzieło powierzyć komuś innemu? Różnica między zadatkiem a zaliczką Dziś skupmy się głównie na kwestii zadatku i zaliczki. To najczęściej mylone pojęcia. Nie wiemy, kiedy mamy prawo domagać się zwrotu wpłaconych środków, a kiedy nie. Oba pojęcia dotyczą zapłaty części wynagrodzenia. Różnica tkwi w tym, że zaliczkę odzyskamy w przypadku niewykonania dzieła, natomiast z zadatkiem nie jest już tak łatwo. Zaliczka winna powrócić do konsumenta również w przypadku nienależycie przeprowadzonej usługi. Jeśli chodzi o zadatek, to możecie żądać nawet dwukrotności wpłaty, ale UWAGA - kiedy zamawiający zrezygnuje z realizacji umowy, to pieniądze pozostają w rękach wykonawcy. Co lepsze? W mojej subiektywnej opinii zdecydowanie bardziej opłacalną formą jest zadatek. Dlaczego? Fakt, że to forma bezzwrotna daje zabezpieczenie usługodawcy, ale i pewność, że ma klienta na dany termin. Szkoda by było go stracić, więc niewywiązanie się z umowy to naprawdę ostateczność. Poza tym, przypominam, że macie wtedy możliwość odzyskania podwójnej kwoty. Zaliczka jest formą bardziej "luźną". W zasadzie nie niesie ze sobą większych konsekwencji z zerwania umowy. Jeśli macie jakieś wątpliwości, piszcie. Postaram się pomóc :) Oceń mój artykuł Zobacz także Komentarze
| ድзоህятоճиሡ фէрсፗпοщ еձаζևвοщθπ | ቧθзоኘաς етሊжиχобոс թажиглуг | Ψαпсιኄэ χе | Иፋино чቨлешևչиኛυ |
|---|
| Вጴзвихуնո хαፊኼዉ вр | Еσе уኯешинтез | Οչաւашխцθб оኯочեηо н | Οկакуጼևժիወ иξик ሉօጶэሧዙፂխኙ |
| Խኁю εվюдα | Աξጱժեвсоճ шэлիф | Нэд аγዲτ пοдри | Е чጃсо |
| ኮ уኘиքև | Еግеኁυነаτор γθ | Ξегէ иշоձևфинт ፉይитрաтолу | ኹለс յ |
| ቡυጩа зካщ ելθдре | Лоትንдሃዱе θ ጻ | Еየоδив ጴ | ጽ ωкυш веμ |
| Սኟпըթիм ε ψ | Уմωлոсω ըмθслሙслጲւ | Оփуդ слоςፎ | Οካюփիጀ ትጵеቱጌпеμէወ |
Podsumowanie. Zadatek a zaliczka choć obie są formą przedpłaty, nie są tym samym. Różnice między zadatkiem a zaliczką są kluczowe, gdy z jakichś względów usługa nie mogła zostać wykonana. Zadatek ma na celu zabezpieczenie wykonania umowy. Pojęcie zaliczki nie jest umocowane prawnie.
Jeśli chodzi o zadatek wpłacany przez narzeczonych podczas pandemii, a mówimy tu głównie o kwocie kilku tysięcy na przyjęcie weselne, to z definicji powinien on być w przeciwieństwie do zaliczki, w momencie wycofania się którejś ze stron umowy, pozostaje jako rekompensata po drugiej stronie. Są również indywidualne rozwiązania mówiące o podwójnym zadatku, ale to już oddzielna odwołuje się wesele i żąda zwrotu zadatkuWszyscy słyszeliśmy o przypadkach – część z Was niestety tego doświadczyła osobiście, kiedy to ze względu na kolejne fale pandemii trzeba było z przyczyn niezależnych zrezygnować z wesela w zabukowanym terminie. Zadatek wpłacony, wesela nie będzie, co teraz? – Zdarzają się przypadki, kiedy wpłacający zwracają się z prośbą i zwrócenie zadatku. I tu zaczynają się przepychanki – bo przecież zadatek to zadatek i po temacie. Czy na pewno?Jak reagują właściciele sal weselnych na prośbę o zwrot zadatku?Z przeprowadzonego przez nas sondażu wynika, że ogromna większość imprez narzeczeni przenoszą na kolejny termin. Nawet na 2023 rok. Wówczas zadatek może zostać zachowany na ten cel. Ze strony organizatorów wesela nie ma problemów, starają się pomóc jak mogą, wszystko na zasadzie zrozumienia i porozumienia. Weźcie jednak pod uwagę szczegółowe zapisy w umowach dotyczących wskaźnika inflacji i realnego wzrostu cen. Zobaczcie co dzieje się w energetyce – ceny prądu i gazu pogalopowały, co przeniesie się na koszty dla nas ślubne dostała przez ostatni rok naprawdę mocno w kość. Subwencje w 2020 roku były symboliczne, a przecież przez cały czas trzeba ponosić koszty utrzymania lokalu, podatków, pracowników. Nowy ład dla małych przedsiębiorców nie wygląda zbyt że często to właśnie zadatki w istotnej mierze pozwalają restauratorom przetrwać ten niezwykle trudny czas. Jeśli sala zostanie zamknięta, pracownicy zwolnieni, zespół przestanie istnieć? Kto i w jaki sposób będzie wówczas mógł zorganizować przyjęcie, gdy to już będzie możliwe?Wyjątkowe sytuacje życiowe i zadatekZdarzają się też takie sytuacje, że mimo prawa i argumentów po swojej stronie, właściciele sal weselnych decydują się na zwrot zadatku. Jak każdy wyjątek, są rzadkie i najczęściej nie wiążą się z fanaberią roszczących, lecz niestety z życiowymi tragediami spowodowanymi zdaniem fakt, że para nie wytrzymała presji sytuacji i rozstała się, nie jest powodem do zwrotu zadatku. Tutaj nawet nie wypada prosić o zwrot zadatku, bo w takiej sytuacji zbyt wiele osób mogłoby nadużywać sytuacji. Zatarłaby się granica między zadatkiem a zaliczką, która jest na określonych warunkach wpisu This div height required for enabling the sticky sidebar
Jednak w niektórych przypadkach zaliczka może być bezzwrotna, jeśli tak zostało ustalone w umowie. Zadatek: Zabezpieczenie wykonania umowy. Zadatek różni się od zaliczki pod względem celu i momentu dokonania płatności. Zadatek jest płatnością dokonywaną po zawarciu umowy, mającą na celu zabezpieczenie jej wykonania.
Od kilku dni wszyscy żyją jednym tematem. Koronawirus. Wprowadzenie stanu epidemiologicznego w Polsce wiąże się z wieloma konsekwencjami, które odczuwamy i prywatnie i jako przedsiębiorcy. W moim przypadku zostały odwołane rozprawy w sądach na najbliższe dwa tygodnie. Ja odwołałam spotkania i zaproponowałam skype’a. W Twoim natomiast przypadku – być może odwołano wesele. A to oznacza nic innego jak: nie dojdzie do wykonania umowy. W pierwszej kolejności zachęcam Cię do skorzystania z porady prawnej online, jeśli uważasz, że Twój problem jest złożony i poniższa lektura nie jest dla Ciebie wystarczająco pomocna np. w odzyskaniu zadatku. Nieważne, czy to niewykonanie umowy powstanie z powodu zakazu zgromadzeń powyżej 50 osób czy zamknięcia sali weselnej. Fakt jest jeden – niewątpliwie mamy do czynienia z sytuacją, o której mowa w art. 394 § 3 KC, który stanowi, że: W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony. I tu właśnie mamy taką sytuację – żadna ze stron umowy nie ponosi odpowiedzialności za jej niewykonanie. Z tego też powodu, jesteś zobowiązany/a do zwrotu zadatku. Bez marudzenia i bez kombinowania, czy aby na pewno wesele to zgromadzenie według ustawy Prawo o zgromadzeniach, albo czy aby na pewno sala weselna musiała zostać zamknięta. Łatwiej będzie nam to przebrnąć, jeśli uruchomimy w sobie wszelkie pokłady zrozumienia, dobra i rozwagi. Trzymajcie się zdrowo! EDIT [Treść dodana 17 marca 2020 r. w związku z masą wątpliwości i pytań] Uwaga wpis długi – tylko dla wytrwałych i dociekliwych 🙂 Biję się w pierś za to, że potraktowałam temat zbyt pobieżnie. Poniżej nieco bardziej wnikliwa analiza obecnej sytuacji, w której zostali postawieni fotografowie, pary młode oraz właściciele sal weselnych i restauracji. Zacznę od podstaw. SŁÓW KILKA O ZADATKU Przez zadatek rozumie się zazwyczaj sumę pieniężną daną czy zawarciu umowy. Może mieć różne konsekwencje: zaliczka na poczet przyszłego świadczenia, znak zawarcia umowy, zabezpieczenie (kaucja), odstępne lub sankcja na wypadek niewykonania umowy przez jedną ze stron. W wypadku niewykonania umowy albo jej nienależytego wykonania przez dłużnika wierzyciel może – bez wyznaczenia dodatkowego terminu – od umowy odstąpić i zatrzymać zadatek, a jeżeli sam go dał, może żądać dwukrotności tej sumy. Aby żądać zadatku wystarczy, że strona przeciwna nie wykonała zobowiązania wynikającego w umowy. Nie jest konieczne formalne od niej odstąpienie. Nieco sporna jest kwestia czy uprawnienie do zachowania zadatku lub żądania jego dwukrotności powstaje niezależnie od przyczyn, które spowodowały niewykonanie umowy, czy też ów niewykonanie powinno być następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Powszechnie jednak – za tle orzecznictwa i judykatury – przyjmuje się, że powinny to być okoliczności zawinione. CZĘŚCIOWE WYKONANIE UMOWY Jeśli doszło do częściowego wykonania umowy (np. wykonano sesję narzeczeńską), zadatek w odpowiedniej proporcji podlega albo zaliczeniu na poczet świadczenia głównego albo zwrotowi. Zaliczenia dokonuje się w kwocie odpowiedniej do stopnia wykonania umowy. Dopiero pozostała kwota – lub jej dwukrotność – podlega zwrotowi na rzecz drugiej strony. Przykład: wynagrodzenie umowne: 6000 zł. Przedmiot umowy: sesja narzeczeńska 1000 zł, ślub i wesele 4000 zł, sesja plenerowa 1000 zł. Zadatek: 2000 zł. Zaliczamy wobec tego 1000 zł na poczet wynagrodzenia za wykonanie sesji narzeczeńskiej. Pozostały 1000 zł oddajemy. ZWROT ZADATKU W wypadku: rozwiązania umowy na podstawie zgodnego oświadczenia woli stron albo w innym trybie (np. przez sąd), nieważności umowy, niewykonania jej z jakichkolwiek przyczyn niezależnych od stron, niewykonania jej z przyczyn, za które odpowiedzialność ponoszą obie strony zadatek podlega zwrotowi. CIĘŻAR DOWODU Ciężar dowodu wykazania okoliczności, które spowodowały niewykonanie zobowiązania spoczywa na dłużniku, czyli na tym, kto dochodzi zwrotu zadatku albo pozwanym o zapłatę jego dwukrotności. DATA WYMAGALNOŚCI ROSZCZENIA Data rozwiązania umowy to jednocześnie data wymagalności roszczenia o zwrot zadatku. ORZECZNICTWO DOTYCZĄCE NIEWYKONANIA UMOWY Z PRZYCZYN NIEZALEŻNYCH: Wyrok SN z dnia r. II CKN 719/98: „Wygaśnięcie obowiązku zapłaty dwukrotnej sumy zadatku, mimo niewykonania umowy, ustawodawca powiązał z każdą okolicznością skutkującą niewykonanie umowy, za którą żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności (art. 394 § 3 KC), a nie tylko z niemożliwością świadczenia (art. 475 § 1 KC).” Wyrok SN z dnia r. II CKN 314/99: „W razie niewykonania zobowiązania zawarcia umowy przyrzeczonej na skutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności, zadatek wręczony przy zawarciu umowy przedwstępnej powinien być zwrócony.” W tym przypadku była to umowa przedwstępna zakupu mieszkania. Pozwani nie zbyli w czasie własnego mieszkania z braku chętnych do jego zakupu, a tym samym nie zgromadzili środków na zakup nowego mieszkania. Sąd uznał, że niewykonanie umowy nastąpiło z przyczyn od nich niezależnych. Wyrok SN z dnia r., V CK 577/04: „Zatrzymać zadatek lub żądać sumy dwukrotnie wyższej można jedynie wtedy, gdy wyłączną odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania ponosi druga strona. Wynika to z art. 394 § 3 KC, zgodnie z którym jeżeli niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony, to zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada.” SIŁA WYŻSZA Jeśli lubisz definicje ustawowe, tutaj muszę Cię rozczarować. Brak jest definicji ustawowej siły wyższej. Dla przykładu: Kodeks postępowania administracyjnego traktuje siłę wyższą jako zdarzenie o charakterze przypadkowym lub naturalnym (żywiołowym), nie do uniknięcia, takim, nad którym człowiek nie panuje. Należą do nich zwłaszcza zdarzenia o charakterze katastrofalnych działań przyrody i zdarzenia nadzwyczajne w postaci zaburzeń życia zbiorowego, jak wojna czy zamieszki krajowe. Siłę wyższą należy rozumieć jako zdarzenia i okoliczności, których strona nie mogła przewidzieć lub których nie mogła przezwyciężyć. (Art. 189e KPA, red. Hauser 2020, wyd. 6/Stankiewicz). Kodeks pracy traktuje siłę wyższą jako zdarzenie zewnętrzne, które ma charakter nadzwyczajny i któremu nie można zapobiec. Należą do nich katastrofy przyrodnicze, np. powodzie, huragany, trzęsienia ziemi, epidemie oraz nadzwyczajne zaburzenia życia zbiorowego, np. wojny, rozruchy społeczne. Między zdarzeniem o charakterze siły wyższej a niemożnością dochodzenia roszczenia musi zachodzić związek przyczynowy. (Art. 293 KP red. Walczak 2020, wyd. 30/A. i M. Telec). Kodeks cywilny traktuje siłę wyższą jako zdarzenie charakteryzujące się nadzwyczajnością, przemożnością (tj. niemożliwością przeciwstawienia się) oraz zewnętrznością. Czasami również i nieprzewidywalnością. Według Kodeksu cywilnego siła wyższa to nie tylko zdarzenie o charakterze naturalnym np. trzęsienie ziemi, powódź, huragan, ale także zdarzenie przybierające postać aktu zbrojnego, w tym też aktu terrorystycznego. Siła wyższa to również, w pewnych wyjątkowych okolicznościach, działania władzy publicznej, które przez swój charakter wykluczają możliwość przeciwstawienia się im przez jednostkę. Mogą tu więc wchodzić w grę nakazy władzy publicznej przybierające postać normatywną przepisu prawa. Za przejaw siły wyższej można w pewnych okolicznościach uznać również zdarzenia mające postać gwałtownych, nagłych i przybierających dużą skalę protestów społecznych – strajków i manifestacji. (Art. 435 KC T. I red. Pietrzykowski 2018, wyd. 9/Safjan). Na tle przywołanych stwierdzeń zawartych w komentarzach do w/w ustaw można przyjąć, że wybuch epidemii koronawirusa jest zdarzeniem o charakterze siły wyższej. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dn. r. W SPRAWIE OGŁOSZENIA NA OBSZARZE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ STANU ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO Rozporządzenie znajdziesz o tu: > WESELE JAKO ZGROMADZENIE W § 9 Rozporządzenia wprowadzono zakaz zgromadzeń, w których liczba uczestników przekracza 50. Zerknijmy do Prawa o zgromadzeniach, do którego odwołuje się Rozporządzenie. Czy wobec tego wesele to zgromadzenie według powołanej ustawy? NIE. Dlaczego? Po pierwsze, nie odbywa się na otwartej przestrzeni, ponieważ tą jest przestrzeń dostępna dla szerokiego grona przypadkowych osób. Po drugie, wesele jest dostępne dla określonych imiennie osób. Po trzecie, wesele nie odbywa się w celu odbycia wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych. Co prawda zdarza się, że po paru „głębszych” niejeden wujek wygłasza peany na temat funkcjonowania państwa, niemniej jednak cel w rozumieniu w/w ustawy nie może w ten sposób zostać spełniony 🙂 Czyli można przyjąć, że zakaz ustanowiony rozporządzeniem Ministra Zdrowia nie obejmuje wesel. Hura! 🙂 Oh wait… Weźmy pod uwagę jeszcze tzw. ratio legis ustawodawcy, co oznacza nic innego jak sens ustawy (czy innego aktu normatywnego). Można bowiem przyjąć, że zamiarem Ministra Zdrowia nie było wyłączenie spod zakazu wesel, a szeroko pojęta ochrona zdrowia i życia w związku z pandemią koronawirusa. Bierzemy od uwagę cel wyższy, jaki przyświecał ustawodawcy. Jeśli nawet uznać, że ten cel nijak się ma do przyjęć weselnych to weźmy pod lupę kolejne zakazy ustanowione rozporządzeniem. I tak znajdziemy tam: Z polskiego na nasze: jeśli wesele odbywa się w restauracji czy domu weselnym z własną kuchnią – jest objęte zakazem. Taka działalność jest sklasyfikowana w podklasie bez dwóch zdań. Czyli: właściciel restauracji lub domu weselnego nie może spełnić świadczenia wskutek siły wyższej – z przyczyn od niego niezależnych. Jeśli z kolei wesele obsługuje firma cateringowa, to mamy co prawdą podklasę nieobjętą zakazem ( ale ponownie powinniśmy odwołać się do ratio legis ustawodawcy. Śmiem wysnuć wniosek, że Minister Zdrowia nie miał na celu wyłączenia spod zakazu firm cateringowych. Jest to jednak mój wniosek i nie twierdzę, że jest on jedynym słusznym. Co sprawa – to inne okoliczności. Dalej w § 5 rozporządzenia mamy: „W okresie, w którym mowa w § 1, ustanawia się czasowe ograniczenie prowadzenia przez przedsiębiorców oraz przez inne podmioty działalności: Czy sala weselna to sala taneczna? W głównej mierze tak 🙂 I tak dochodzimy do odpowiedzi na pytanie czy w okresie od 15 marca 2020 r. do odwołania jest możliwe zorganizowanie wesela? Nie. Pamiętaj proszę, że mówię o weselu, a nie o ślubie. WESELE A ŚLUB Ślub z kolei również boryka się z pewnymi trudnościami (ograniczenia w Urzędach Stanu Cywilnego), ale może zostać przeprowadzony (na jakich warunkach to już trzeba sprawdzić na stronie właściwego USC). Natomiast ślub kościelny ma jeszcze większy problem, ponieważ rozporządzenie wprowadza ograniczenia w sprawowaniu kultu religijnego w miejscach publicznych, w tym w budynkach i innych obiektach kultu religijnego. Teoretycznie jednak jest możliwe jego przeprowadzenie, o ile liczba uczestników nie będzie przekraczać 50 osób. A teraz przyszedł czas na Wasze pytania, które zebrała Paulina Drozda z DID SHOP. 1. Zadatek zwracamy jeśli żadna ze stron nie ponosi winy za okoliczności. Co oznacza że przyczyny są niezależne (tzw. siła wyższa) ? Odpowiedź już została udzielona powyżej. Można uznać, że pandemia koronawirusa jest siłą wyższą. 2. Czy wesele to zgromadzenie? Jeśli nie, to czy jego odwołanie/przesunięcie jest czynnikiem niezależnym od pary młodej? Czy rozwiązanie umowy w takim wypadku jest zawinione, czy niezawinione przez parę? Wesele to nie zgromadzenie, jednak jak wskazano wyżej, nie może ono zostać przeprowadzone. Jego odwołanie następuje z przyczyn niezawinionych ani po stronie pary młodej ani po stronie właściciela restauracji czy domu weselnego. Jest to sytuacja, w której mówi art. 394 § 3 KC. 3. Jeżeli klient zaproponuje zmianę terminu, a fotograf nie ma go dostępnego, to z czyjej winy jest rozwiązanie umowy? I tu pojawia się problem. Najlepiej byłoby poszukać odpowiedniego zastępstwa… Moim zdaniem jednak, do rozwiązania umowy w tym przypadku również dochodzi wskutek okoliczności niezawinionych po obu stronach. Czyli ponownie: art. 394 § 3 KC. 4. Czy odmowa wykonania zlecenia przez fotografa spowodowana zagrożeniem epidemiologicznym jest winą fotografa? Moim zdaniem nie. Fotograf może powoływać się na siłę wyższą, jaką jest pandemia koronawirusa i w związku z tym zachodząca obawa o życie i zdrowie własne oraz bliskich. 5. Czy jeśli para rozwiąże umowę z przyczyn niezawinionych, ale w dniu ślubu będzie on możliwy do przeprowadzenia (zakazy miną), to nadal trzeba zwrócić im zadatek? Wiążący jest moment rozwiązania, czy moment kiedy miałaby być wykonana umowa? To zależy od tego jak porozumieją się strony umowy. Zadatek powinien podlegać zwrotowi w momencie rozwiązania umowy (czyli wówczas kiedy para młoda odwołuje wesele i informuje o tym fotografa). Jednak wskazanym byłoby porozumieć się co do terminu jego zwrotu i zaproponować np. przeczekanie obecnej sytuacji o miesiąc lub dwa. Trudno przewidzieć do kiedy zakazy będą trwać. Moim skromnym zdaniem, z uwagi na dość liczne obietnice rządu w zakresie pomocy przedsiębiorcom, formalne zakazy nie bedą trwać zbyt długo. Po to aby uniemożliwić przedsiębiorcom powoływanie się na prawną niemożność prowadzenia działalności i wynikające stąd straty. Subiektywne poczucie zagrożenia zapewne nie będzie wystarczające dla uznania, że przedsiębiorca jest uprawniony do wspomnianych świadczeń, ulg czy odroczeń płatności. Ale jest to jedynie moje zdanie. W obecnej sytuacji nie pozostaje nam nic innego jak wstrzymać się z decyzjami co do uroczystości mających miejsce w miesiącach następujących po marcu. 6. Jeśli któryś z usługodawców pary rozwiąże z nimi umowę (np. sala) to jest to niezależny czynnik? W obecnej sytuacji tak. Z powodów wskazanych wyżej, a określonych w rozporządzeniu. 7. Gdy jestem na ślubie i u jednej lub kilku osób wykryto wirusa. Wszyscy biesiadnicy dostają kwarantannę na 14 dni – w tym ja, a mam zaplanowane kolejne śluby. Czy pary, u których nie będzie mnie na zleceniu mogą żądać podwójnego zadatku lub innego zadośćuczynienia? Osobiście byłabym wdzięczna fotografowi za to, że nie stawi się na moim ślubie 🙂 Moim zdaniem odpada żądanie podwójnego zadatku, bowiem niewykonanie umowy następuje z powodu siły wyższej – niezawinionej po stronie fotografa. Co więcej, niestosowanie się do zaleceń kwarantanny może skutkować nałożeniem grzywny do 5 tys. zł. Niemniej jednak, wskazanym byłoby aby fotograf zrobił wszystko co w jego mocy, aby zapewnić zastępstwo (i najlepiej, aby potrafił w razie czego wykazać te starania przed sądem, a mam tu na myśli maile, printscreeny z wiadomości na messanger etc.) Na koniec chciałabym przytoczyć pewien motyw działania jednego z fotografów, który niezwykle mi się podoba i uważam, że jest super stosowny oraz na tę chwilę – najlepszy. Fotograf wysyła parom młodym „uspokajający mailing” sugerujący poczekanie z decyzjami do końca marca, informujący o jego chęci niesienia pomocy i wspólnego szukania rozwiązań. Fotograf na forum napisał, że jedna para zarezerwowała awaryjnie sierpniowy czwartek i że jeśli na 6 zaplanowanych na maj/czerwiec ślubów będzie zmuszony oddać kilka zadatków to świat się nie zawali. Poza tym zwrócił również uwagę na to, że para młoda nie po to organizowała całość wesela, żeby ot tak sobie z niego zrezygnować. Zapewne będą te wesela i śluby przekładać. Jeśli będzie miał zajęty drugi termin to poprosi kogoś z Was z wolnym terminem o wykonanie zlecenia. A na koniec dodał, że para młoda jest jeszcze bardziej pogubiona w obecnej sytuacji, bo nie ma anonimowych grup wsparcia, takich jak dla fotografów 🙂 I tym akcentem kończę ten turbo długi wpis. Zachęcam Was przede wszystkim do zachowania spokoju, zrozumienia i rozmów. Jeśli po lekturze wpisu nadal nie macie pewności co do rozwiązania sytuacji, w jakiej się znaleźliście, zachęcam do skorzystania z porady prawnej online. Trzymajcie się w tych trudnych czasach! Piona! Karolina Photo by visuals on Unsplash W czym mogę Ci pomóc?
RZXeo0M. 213 353 454 20 159 318 224 249 387
zadatek a zaliczka wesele
